Hernia
Wat is een hernia?
Uw hond is gediagnosticeerd met een (mogelijke) hernia. Een hernia ontstaat doordat een tussenwervelschijf barst en daardoor materiaal tegen het ruggenmerg aandrukt. De plaats waar deze hernia in het ruggenmerg ontstaat, bepaalt de klinische uitvalsverschijnselen en de ernst ervan.
Van alle honden krijgt 2.3% een hernia. Bij een aantal hondenrassen komen hernia’s veel vaker voor dan bij andere rassen. Dit zijn de rassen waarin genetisch afwijkende genen zijn aangehouden tijdens het fokken om de hond klein of kortbenig te houden.
De rassen waar een hernia van de discus vaak voorkomt zijn de Dashond (Teckel), Yorkshire Terriër, Jack Russell Terriër, Pekinees, Malthezer, Beagle, Basset Hound, Petit Griffon, Welsh Corgi, Shih Tzu, Lhasa Apso, Cocker Spaniel en Dwergpoedel.
Hier horen min of meer ook de Brachycephale rassen bij, dat zijn de kortschedelige honden, zoals de Franse Bulldog, Mopshond, Engelse Bulldog, Boston Terrier, Bull Terrier, Boxer. Bij al deze rassen is gevonden dat de discus binnen de eerste twee levensjaren snel veroudert. Anatomie wervelkolom Om te begrijpen wat een hernia is moet U eerst weten hoe een normale wervelkolom met ruggenmerg en tussenwervelschijven eruit ziet.
Als zeer belangrijk onderdeel van het bewegingsapparaat bevindt zich tussen de kop en de staart, omgeven door spieren, de wervelkolom bestaande uit een aantal benige bouwstenen: de wervels.
Deze wervels kunnen met elkaar bewegen door middel van de tussenwervelschijven (Discus) aan de onderzijde en de gewrichtvlakjes aan de bovenzijde.
De hond en de kat hebben 7 halswervels (Cervicale wervels), 13 borstwervels (Thoracale wervels), 7 lendenwervels (Lumbale wervels), het heiligbeen (Sacrum) en een wisselend aantal staartwervels. Een hond of kat heeft dan in totaal 26 tussenwervelschijven.
Door de wervelkolom heen loopt een benige tunnel “het ruggenmergkanaal” waarin het ruggenmerg zich bevindt. Het ruggenmerg is omgeven door 3 vliezen met pijngevoelige receptoren waarin zich de hersenvloeistof bevindt, waardoor het ruggenmerg beschermd wordt en eigenlijk ‘zweeft’ in deze vloeistof.
Het ruggenmerg is een soort elektrische kabel waar verschillende zenuwvezels doorheen lopen die informatie vanaf de hersenen naar alle punten in het lichaam brengen en andersom. Bij een dwarsdoorsnede tussen twee wervels is het mogelijk om te zien waar de normale tussenwervelschijf (Discus) zich bevindt ten opzichte van het ruggenmerg.
Het ruggenmerg is normaal omgeven door een vrije ruimte en de zenuwwortels liggen vrij. Tussen de discus en het ruggenmerg bevindt zich nog een straf vezelige band die over de bodem van het ruggenmergkanaal loopt: het dorsale ligament.
Dit ligament bevat veel pijnreceptoren, plaatsen waar pijnsignalen worden ontvangen kunnen worden. Een discus is opgebouwd in het midden uit een sterk eiwit waterhoudende, gelatine-achtig kussen: de Discus kern. Rond de kern bevindt zich een ring van meer kraakbeenhoudend vezelachtig elastisch eiwitmateriaal: Discus Ring.
Ook deze ring bevat veel pijnreceptoren. Iedere discus zorgt voor een goede schokdemping maar ook voor beweeglijkheid en samenhang.
Dit kan alleen indien de eiwitten in de kern en de ring veel water vasthouden.
De tussenwervelschijf is als een soort autoband: met goede bandenspanning kan deze enorme krachten opvangen, maar met te lage bandenspanning leidt dit tot versnelde slijtage van de randen van de tussenwervelschijf met scheurtjes in de Discus Ring tot gevolg. Dit legt de basis voor een hernia, wat letterlijk uitpuiling betekent, van de Discus Ring, de Discus Kern of een combinatie van beiden.
Hierdoor komt het ruggenmerg en/of de uittredende zenuwen onder druk te staan.
De aandoening kan heel acuut (binnen enkele uren) of langzaam (dagen tot weken) optreden. In het eerste geval is de prognose slechter dan in het tweede geval.
De eerste situatie vraagt om snel adequaat reageren en is een spoedgeval.
Soort hernia Er zijn globaal 2 soorten hernia:
1.acute hals- en rugpijn, met als gevolg neurologische uitvalsverschijnselen. Oorzaak: kapotgaan van de Discus Ring en daardoor vrijkomen van kern-materiaal in de wervelkolom.
2. klachten treden langzaam op (chronisch), vaak hals- of lage rugpijn, en pas later milde neurologische uitvalsverschijnselen, vaak lijkt het dier kreupel. Oorzaak: uitpuiling van de Discus Kern en Ring richting het wervelkanaal, vaak blijft de Discus Ring intact.
Beide typen hernia leiden tot druk en irritatie op zenuwen binnen het wervelkanaal. Zwelling en ontstekingen van het ruggenmerg zijn het gevolg. Bij druk op het ruggenmerg gaat zenuwuitval in de volgende volgorde:
- verlies van het vermogen om lijf en benen goed te plaatsen, lijkt op evenwichtsprobleem
- het vermogen te staan en van A naar B te kunnen lopen
- verlies van diepe pijnreactie Behandeling Het is van belang om binnen 24uur een afspraak te maken bij de dierenarts als uw hond een van bovenstaande verschijnselen laat zien. De dierenarts zal de gradatie van de hernia bepalen en daarop de behandeling aanpassen. Vaak wordt een behandeling met prednisolon gestart om vrije radicalen af te vangen, deze kunnen namelijk veel schade aanrichten.
Voor langere periode wordt vaak pijnstilling/ontstekingsremmer voorgeschreven en is het van belang om de beweging te beperken. Revalidatie door een vakkundige dierfysiotherapeut is belangrijk bij een hernia, zowel als deze alleen met medicatie is behandeld, als ook na chirurgie. Bij sommige patiënten met een hernia biedt chirurgie namelijk de beste kans op herstel. Voorafgaande aan de operatie zal er een CT-scan of MRI plaatsvinden om de hernia goed in beeld te brengen. Het herstel van functies na ruggenmergtrauma door een hernia gaat in omgekeerde volgorde: eerst herstel van de pijnperceptie, dan herstel van het vermogen om van A naar B te lopen en pas veel later herstel van het verlies van het vermogen om lijf en benen goed te plaatsen. Het herstel van een hernia heeft tijd nodig en begeleiding. Houdt rekening met een revalidatieperiode van 6 weken tot 6 maanden.