Voorste kruisbandlaesie
Een voorste kruisbandlaesie noemen we bij mensen een voetbalknie. Honden en katten voetballen natuurlijk niet, maar de voorste kruisband kan direct scheuren als het gevolg van een verdraaiing van het been (ongeluk, val, aanrijding). Honden en katten met een steile stand in de achterbenen hebben een grotere kans op het krijgen van een voorste kruisbandlaesie. Bij 80% van deze dieren zien we uiteindelijk ook aan de andere knie een voorste kruisbandlaesie ontstaan.
Behalve verdraaiing van de knie en de steile stand zijn ook overgewicht, een traag werkende schildklier of een te sterk werkende bijnier belangrijke risicofactoren voor het krijgen van een voorste kruisbandlaesie.
De verschijnselen van een voorste kruisbandlaesie kunnen nogal variëren.
Verschijnselen van een kruisbandlaesie:
- Plotselinge kreupelheid na spelen (bij een acute voorste kruisbandlaesie)
- Een poot die licht of niet belast wordt
- Zwelling van de knie
- Kreupelheid die plotseling verergerd (indien de meniscus betrokken raakt)
- Kreupelheid en stijfheid vooral ’s ochtends en na rust volgend op inspanning
- Moeilijk opstaan en springen
- Typisch is ook dat honden met een knieprobleem zijwaarts gaan zitten met de aangetaste poot (poten) zijdelings gestrekt.
De knie is een ‘scharnier’ gewricht. Aan de zijkanten van de knie zitten banden die ervoor zorgen dat het onderbeen niet naar opzij, maar alleen naar voren en naar achteren kan ‘scharnieren’. Twee kruisbanden binnenin de knie voorkomen dat het scheenbeen ten opzichte van het bovenbeen naar voren of achteren verschuift. De voorste kruisband voorkomt het naar voren schuiven, de achterste kruisband verhindert naar achteren schuiven van het scheenbeen. De knie heeft ook twee speciale ‘schokdempers’ aan de binnen- en buitenzijde in de vorm van kraakbeenschijfjes, de zogenaamde menisci. Om deze goed op hun plek te houden, zitten de menisci met bandjes vast aan het scheen-, kuit- en bovenbeen.
Door het scheuren van de kruisband wordt de knie instabiel. Het scheenbeen kan zich gaan verplaatsen ten opzichte van het bovenbeen. Vaak leidt die instabiliteit ook tot schade aan andere onderdelen in de knie, waardoor de knie nog pijnlijker wordt. De menisci, die met bandjes vastzitten aan het scheenbeen, kunnen meegetrokken worden en klem komen te zitten tussen scheenbeen en bovenbeen. Wanneer dit vaak gebeurt, raakt de meniscus – meestal de binnenste – onherstelbaar beschadigd.
De diagnose voorste kruisbandlaesie zal door een combinatie van onderzoeken worden onderzocht:
- Klinisch onderzoek: om de aandoening te vermoeden. We vinden een verdikte knie en speling tussen de botdelen van de knie.
- Röntgenfoto’s: om de diagnose te bevestigen en om de mate van eventueel aanwezige artrose vast te stellen. In vele gevallen zal dit plaatsvinden onder narcose, omdat dan de speling in de knie ook beter te beoordelen is.
- Chirurgie: In twijfelgevallen is er helaas maar één mogelijkheid om de kruisbanden te kunnen inspecteren en dat is het gewricht open maken.
De beste behandeling van een voorste kruisbandlaesie is afhankelijk van een aantal factoren, waaronder de leeftijd van de hond, ras, gewicht, activiteiten van de hond en de financiële draagkracht van de eigenaar. De behandeling van een voorste kruisbandlaesie zal in eerste instantie starten met rust en pijnstillers/ontstekingsremmers. De knie dient eigenlijk altijd operatief gestabiliseerd te worden, bij voorkeur binnen enkele weken na ontstaan van de voorste kruisbandlaesie. Zonder operatie zal het dier vrijwel geen acceptabele functie van de knie terugkrijgen en zal het dier snel artrose ontwikkelen in de knie.
Bij een operatie worden als eerste de pijnlijke resten van de gescheurde kruisband en eventueel beschadigde meniscus uit de knie verwijderd. Vervolgens moet de knie weer gestabiliseerd worden. Wij kiezen voor de Teugel-methode of de TTA-methode.
Teugel-methode: hierbij wordt een nylon ’teugel’ in de vorm van een lus in de knie aangebracht, zodat deze als een ‘kunst-kruisband’ functioneert. Deze methode wordt over het algemeen toegepast bij katten en honden onder de 15 kilo, waarbij de stand van het been geen oorzaak is van de kruisbandlaesie. Bij de teugel-methode verandert er namelijk niets aan de stand/belasting.
TTA-methode (Tibia Tuberositas Advancement): dit is een operatie waarbij de stand van het been wordt aangepast. De anatomie van de knie wordt aangepast zodat de schuifkrachten in de knie geneutraliseerd worden. Hierbij wordt een deel van het scheenbeen doorgezaagd en met schroeven en plaatjes in een andere stand vastgezet. Als gevolg van deze nieuwe stand, zal de aanhechting van de rechte knieband (van de knieschijf naar het scheenbeen) ook naar voren verplaatst worden. Juist deze verplaatsing is wat de knie weer stabiel maakt, de rechte knieband neemt als het ware de functie over van de kruisband. Vanaf dit moment is geen voorste kruisband meer nodig en zal de hond een stabiele en direct belastbare knie hebben.
Na de operatie zal uw dier rustig moeten revalideren, wil de operatie uiteindelijk een succes zijn.
Dit houdt in dat uw dier gedurende 6 weken strikte rust nodig heeft. Denkt u hierbij aan benchrust. Op 3 en 6 weken na de operatie zien wij uw dier terug op controle, wij kijken o.a. naar de wond en de stand van de knie.
Na de operatie zult u hier uitgebreidere informatie over mee krijgen.